Prof. Dr. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmet Bölümü
PhD Professor, Hacettepe Unv Dept of Social Work
DERS İÇERİK PLANI
SHO780 SOSYAL HİZMETTE İLERİ ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ
Prof. Dr. Tarık TUNCAY
Ders Günleri: Her Perşembe saat 13.30’da Seminer 1/2’de
Dersin Amacı
Bu dersin amacı; bilimsel araştırma sürecinin, (1) temel epistemolojik tartışmalarını, (2) bibliyografik çalışma ve literatür incelemesi tekniklerini–araçlarını, (3) tanımlayıcı ve analitik veri analizi tekniklerini, (4) bilimsel araştırma raporlama tekniklerini ileri düzeyde incelemektir.
Dersin Kapsamı
Ders bilimsel araştırmanın veri analizi tekniklerini ileri düzeyde ele almaktadır.
Metodolojinin temel kavramları ve aşamaları, nicel ve nitel araştırmanın ayırt edici özellikleri, bibliyografya yönetim yazılımları, araştırma yazım ve raporlama teknikleri, istatistiğin ana kavramları, tanımlayıcı istatistikler, analitik istatistikler, hipotez testleri ve nitel veri çözümleri hakkında bilgi vermek ve araştırmalarda istatistiksel yöntemleri kullanmayı, uygun istatistiksel yazılım paket program ile çözümleme yapmayı ve yorumlamayı öğretmek.
Öğrenme Çıktıları
Bu dersin sonunda öğrencilerin aşağıdaki konularda yeterlik ve yetkinlik kazanmış olmaları beklenmektedir.
-
Bilimsel araştırma metodolojisinin anlamları ve temel araştırma yaklaşımları,
-
Pozitivist Sosyal Bilim
-
Yorumlayıcı Sosyal Bilim
-
Eleştirici Sosyal Bilim
-
Feminist ve Postmodern Araştırma
-
-
Etkili bilimsel tarama ve literatür derleme
-
Tez raporlama teknikleri
-
Bibliyografya yönetim yazılımları kullanımı (ENDNOTE)
-
Veri türleri, sıklık dağılımları ve istatistiksel çıkarsama,
-
Parametrik ve parametrik olmayan testler,
-
Regresyon analizleri
-
SPSS Programı ile nicel veri analizi
Öğretim Yöntemleri
Dersler öğretim üyesinin kısa ders anlatımı ve etkileşimli öğrenci tartışmalarını içerecektir. Derslerde planlı haftalık konular üzerinde ders sorumlusunun genel bir çerçeve sunmasının ardından öğrencilerin yaptıkları katkı ve birikimlerine referansla etkileşimli bilgi paylaşımı ve tartışma yapmaları istenecektir. Öğrencilerin kişisel katkı ve katılımları çok önemsenmektedir. Bunun için her ders haftasında öğretim üyesi, öğrencilere konunun genel hatlarını ve önemli noktalarını irdeleyen bilgi ve görüş aktarımı yapacaktır. Ardından konu “teorik” ise, öğrencinin görüşleriyle tartışmayı zenginleştirmesi istenecektir. Eğer konu “uygulamalı” ise öğrencinin bir hafta sonra konuyla ilgili hakemli sosyal hizmet dergilerinden (SSCI kapsamında olan) araştırma örneği getirmesi ve öğrenme ortamında paylaşması istenecektir. Örneğin uygulamalı bir ders haftasında korelasyon analizi anlatılmış ise sonraki haftada öğrencilerin korelasyon analizinin kullanıldığı sosyal hizmet araştırmalarını, araştırma makalesinin tam metnini elektronik olarak derse getirmesi ve grupla sözlü ve görsel olarak paylaşması istenecektir.
Değerlendirme Yöntemleri
Dersin temel amacını karşılamak için öğrencilerin ders takviminde belirtilen tüm okumaları yapmalarında yarar vardır. Ayrıca her dersin öncesinde öğrencinin ilgili modüle hazırlık düzeyi ders sorumlusu tarafından gözlemlenecektir. Özellikle öğrencilerin dersin uygulama kısımlarını destekleyen araştırma örnekleri bulma ve diğer öğrencilerle paylaşma çabaları izlenecektir.
Puanlama
Ödev (öğrencinin haftalık ders hazırlığı): %50; Genel Sınav: %50, değerlendirme içerikleri öğrenciler ile birlikte kararlaştırılacaktır.
Derse Devam
Öğrencilerin önemli bir mazeretleri olmadıkça tüm derslere katılmaları beklenmektedir. Derse katılamayacak öğrencilerin önceden @posta yoluyla veya sözlü olarak bildirimde bulunmalarına önem verilmektedir.
Dersin Çalışma Takvimi
Ders, dönemin 15 haftasına bölünmüş olarak genel değerlendirme dâhil 45 saatlik çalışma etkinliğini içermektedir. Her ders haftasının konuları, zorunlu okumalarıyla birlikte belirlenmiştir. Dersi alan öğrencilerin dersin zorunlu metinlerini önceleyerek yapacakları okumalarla dersin öncesinde hazırlık yapmış olarak derse gelmeleri beklenmektedir. Dersin metinlerine ders sorumlusundan talep ederek veya elektronik arama motorlarından kaynakça bilgilere ile arama yaparak ulaşılabilir.
KONULAR / MODÜLLER
ZORUNLU OKUMALAR
KURAMSAL MODÜL
- Ders içeriği hakkında genel bilgilendirme ve öğrencilerin derse oryantasyonu
- Bilimsel Araştırmaya Genel Giriş
Tüm dönem süresince yapılması amaçlanan çalışmalar hakkında bilgi verilecektir.
- Metodoloji
- Araştırma Yaklaşımları
- Sorun(Gerekçe), Amaç, Alt amaçlar, Önem, Sınırlılıklar, Tanımlar, Bütçe
Neuman, s. 117-162.
Özdamar, s.87-140.
UYGULAMA MODÜLÜ
- Araştırma Tasarımı
- Literatür taraması
- Bibliyografya yönetimi (ENDNOTE)
Elektronik veritabanları (WOS, EBSCOHOST, Google Scholar)
EndNote X9 Kullanım Rehberi
APA 6th, 2010
APA7th, 2019
- Tez Raporlama Teknikleri
- Tezin kapsamı
- Konu seçimi – zaman planlaması
- Kuramsal malzeme düzenleme
- Akademik yazma becerileri
- Raporlama ve sunum
Eco, ilgili bölümler
Becker, ilgili bölümler
Thyer, ilgili bölümler
- İstatistik Programı Kullanımına Giriş
- Menü Yönetimi
- Veri Setlerinin girişi
- Tanımlayıcı İstatistikler
- Veri Tipleri
- Ters Kodlama
Tuncay, Psikososyal Araştırmada Nicel Veri Analizi
Tuncay, Psikososyal Araştırmada Nicel Veri Analizi
- İkisi de Sürekli Olan Verilerin Analizi: Pearson's Correlation
- İkisi de Sıralı Olan Verilerin Analizi: Spearman's Correlation
- İkisi de Nominal veya Biri Nominal - Biri Sıralı Olan Verilerin Analizi: Chi-square Test for Association
- Nominal veya Sıralı Olan Üç ve Daha Çok Değişkenlerin Analizi: Loglinear Analysis
- Bağımsız-örneklem t Testi
- Mann-Whitney U Testi
- Tek Yönlü Varyans Analizi (One Way ANOVA)
- Kruskal-Wallis H Testi
- İki Yönlü Varyans Analizi (Faktoriyel ANOVA)
- MANOVA
- Regresyon Analizi
- Doğrusal Regresyon
- Çoklu Regresyon
- Hiyerarşik Çoklu Regresyon
ALTERNATİF MODÜL
- Nitel Araştırmanın Temelleri
-Paradigma Değişimi
- Kuramsal Temeller
- Nitel ve Nicel Araştırma Karşılaştırması
Yıldırım ve Şimşek, s.23-69.
Neuman, s. 221-262.
- Nitel Araştırma Süreci I
- Araştırma desenleri
- Araştırma aşamaları
Yıldırım ve Şimşek, s. 70-100.
- Nitel Araştırma Süreci II
- Örneklem
- Veri oluşturma teknikleri
Yıldırım ve Şimşek, s. 101-220.
- Nitel Araştırma Süreci III
- Nitel verilerin analizi
Yıldırım ve Şimşek, s. 221-320.
- Genel Değerlendirme
Kaynaklar
Zorunlu Okumalar
Tuncay, T. (2019). Psikososyal Araştırmada Nicel Veri Analizi – SPSS Uygulamalı, Yayınlanmamış ders notu, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Hizmet Anabilim Dalı Doktora Programı. (Elektronik kopya)
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
American Psychological Association. (2010). Publication manual of the American Psychological Association (6th ed.). Washington, DC: American Psychological Association.
American Psychological Association (Washington District of Columbia). (2019). Publication manual of the american psychological association (Seventh edition. ed.). Washington: American Psychological Association.
Becker, H.S. (2014). Sosyal Bilimcilerin Yazma Çilesi, (çev. Şerife Geniş), Ankara: Heretik Yayıncılık
Eco, U. (2018). Tez Nasıl Yazılır? 6.Baskı, (çev. Betül Parlak), İstanbul: Can Yayınları
Lyons, P., & Doueck, H. J. (2010). The Dissertation: From Beginning to End, New York: Oxford University Press.
Neuman, W. L. (2008). Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar, Cilt 1-2. İstanbul: Yayınodası.
Thyer, B. (2008). Preparing Research Articles, New York: Oxford University Press
Önerilen Okumalar
Austin, M. J., & Carnochan, S. (2020). Practice research in the human services : a university-agency partnership modelPocket guides to social work research methods (pp. 1 online resource).
Becker, H.S. (2014). Mesleğin İncelikleri Sosyal Bilimlerde Araştırma Nasıl Yürütülür?, (çev. Öztürk, B. ve Diğ.), Ankara: Heretik Yayıncılık
Hardwick, L., Smith, R. S., & Worsley, A. (2016). Innovations in social work research. London ; Philadelphia: Jessica Kingsley Publishers.
Høgsbro, K., & Shaw, I. (2017). Social work and research in advanced welfare states. Abingdon, Oxon ; New York, NY: Routledge.
Kuş, E. (2007). Nicel-Nitel Araştırma Teknikleri: Psikososyal Araştırmada Araştırma Teknikleri, Nicel mi? Nitel mi?. Ankara: Anı yayıncılık. http://www.idefix.com/Kitap/tanim.asp?sid=TOH30D2IXN0NIJQWBN0U
Özdamar, K. (2004). Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi I, Kaan Kitap evi, Eskişehir.
Shaw, I., Hardy, M., & Marsh, J. C. (2016). Social work research. Los Angeles: SAGE.
Thyer, B. A. (2010). The handbook of social work research methods (2nd ed.). Los Angeles: SAGE.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri¸ 5. Baskı, Ankara: Seçkin yayınevi
Önerilen Internet Linkleri
Hacettepe Üniversitesi kütüphanesi
http://www.library.hacettepe.edu.tr
ULAKBİM Türkçe Veritabanları
http://uvt.ulakbim.gov.tr/uvt/
YÖK Ulusal Tez Merkezi
Google Akademik
Guides to APA style: